ANIMALIEN SEXU UGALKETA
Animalien sexu ugalketa 3 faseak azaldu:
GORDEIAKETA:
-ESPEZIE BEREKO BIZIDUNAK
-IDENTIFIKATZEKO
-ERAKARTZEKO
Lana: Animalie talde desberdinak.jarraitzen dituzten estimuluak azaldu:
arrainak,anfibioak,narrastiak,hegaztiak,ugaztunetan,insektuetan,araknidoetan.
-ERNALKUNTZA: Gametoen elkarketa= espermatozoidea eta obuloaren elkarte zigoto zelula sortuz.
-Kanpo - ernalkuntza
-Barne -ernalkuntza.
Zer dira eta zein animali taldeetan ematen dira eta bestea.
ZIGOTOAREN GARAPENA ENBRIOIA SORTZEA ETA IZAKI BERRI BAT JAOI ARTEKO PROZESUA.
-Garapen zuzena
-Garapen ez zuzena.
Zer esan nahi du honek?Nolako garapena dute animaliak talde bakoitzak?
ARRAINAK
GORDEIAKETA:
Arraina apirila aldera beraien taldeetatik aldendu egiten da eta ibai-zati batez jabetzen da,bere esparru bihurtzen duelarik.Pixkanaka habi bat eraikitzen du landare-hondarrez.Emea aldiz,baita ere bere taldetik aldendu egiten da eta ar gustoko bat aurkitzean berarekin geratzen da.Ar bat emeari erakartzen dio,dantza moduko bat eginez bere inguruan,pixkanaka habirantz eramanez.Han sarrera erakusten dio eta emak sartzea onartzen badu,ugalketa garatuko da.Arrak salbela gorria badu erakartzen du.
ERNALKUNTZA:
Habian biak sartzean arrak behin eta berriz kolpatzen du lagunaren sabel puztuaren uzkialdia.Emeak arrautzatxo batzuk jartzen ditu eta alde egiten du sabel txikiagoarekin.Ondoren arrak espermak sartzen ditu habian eta arrautzak estaltzen ditu,ernaltzeko.
GARAPENA:
Ernaldu ondoren,ibaian edo itsasoan geratzen dira aurrautzak flotatzen,astebetez edo gehiago.Arrautzak oso txikiak dira eta lupaz behatuz gero,bi alde ikusiko ditugu: Kolore ilunekoa "BITELO" eta bestea txikiagoa eta argiagoa "NUKLEO" deitzen dena.Egunak pasata nukleoa biteloa inguratzen duela.6-8 aste iraungo du prozesu honek.Aste hauetan enbrioia garatuz joaten da eta arrautza eklosioa egiten duenean animali txiki bat age
TXIMELETA
GORDEIAKETA ETA ERNALKUNTZA:
Tximeletak oso bizi laburra dute,batzuetan jaio eta orduak pasata ugaldu egin behar dute.Emea sare metaliko batean sartu egin da eta iluntzean tximeleta ar asko bere ondoan biraka jarri dira.Emea bat aukeratu du eta ugalketa prozesuan hasi dira.
GARAPENA:
Ugalketan emea ehundaka arrautxo jartzen ditu eta udaberrian eklosinatzen dute. Arrautzatik ateratzen den larba 0,5g pisatzen dute.Larba hori hazten eta garatzen joaten da eta hosto ugariz elikatzen da.Hilabete batean 4g pisatzen du.Garapen hori 7-10 egun irauten du.Larba bost estadioetatik pasatzen da eta estadio bakoitzak egun bat irauten du.Laugarren egunetik hamargarrenera larba bere kapulua egiten hasten da.Horretarako sedazko hari bat egiten du ahoaren atzeko aldean.Seda hamabost egun irauten du eta hor kristalidan bihurtzen da.Kristalidatik tximeleta berri bat ateratzen da.
GORDEIAKETA:
-ESPEZIE BEREKO BIZIDUNAK
-IDENTIFIKATZEKO
-ERAKARTZEKO
Lana: Animalie talde desberdinak.jarraitzen dituzten estimuluak azaldu:
arrainak,anfibioak,narrastiak,hegaztiak,ugaztunetan,insektuetan,araknidoetan.
-ERNALKUNTZA: Gametoen elkarketa= espermatozoidea eta obuloaren elkarte zigoto zelula sortuz.
-Kanpo - ernalkuntza
-Barne -ernalkuntza.
Zer dira eta zein animali taldeetan ematen dira eta bestea.
ZIGOTOAREN GARAPENA ENBRIOIA SORTZEA ETA IZAKI BERRI BAT JAOI ARTEKO PROZESUA.
-Garapen zuzena
-Garapen ez zuzena.
Zer esan nahi du honek?Nolako garapena dute animaliak talde bakoitzak?
ARRAINAK
GORDEIAKETA:
Arraina apirila aldera beraien taldeetatik aldendu egiten da eta ibai-zati batez jabetzen da,bere esparru bihurtzen duelarik.Pixkanaka habi bat eraikitzen du landare-hondarrez.Emea aldiz,baita ere bere taldetik aldendu egiten da eta ar gustoko bat aurkitzean berarekin geratzen da.Ar bat emeari erakartzen dio,dantza moduko bat eginez bere inguruan,pixkanaka habirantz eramanez.Han sarrera erakusten dio eta emak sartzea onartzen badu,ugalketa garatuko da.Arrak salbela gorria badu erakartzen du.
ERNALKUNTZA:
Habian biak sartzean arrak behin eta berriz kolpatzen du lagunaren sabel puztuaren uzkialdia.Emeak arrautzatxo batzuk jartzen ditu eta alde egiten du sabel txikiagoarekin.Ondoren arrak espermak sartzen ditu habian eta arrautzak estaltzen ditu,ernaltzeko.
GARAPENA:
Ernaldu ondoren,ibaian edo itsasoan geratzen dira aurrautzak flotatzen,astebetez edo gehiago.Arrautzak oso txikiak dira eta lupaz behatuz gero,bi alde ikusiko ditugu: Kolore ilunekoa "BITELO" eta bestea txikiagoa eta argiagoa "NUKLEO" deitzen dena.Egunak pasata nukleoa biteloa inguratzen duela.6-8 aste iraungo du prozesu honek.Aste hauetan enbrioia garatuz joaten da eta arrautza eklosioa egiten duenean animali txiki bat age
TXIMELETA
GORDEIAKETA ETA ERNALKUNTZA:
Tximeletak oso bizi laburra dute,batzuetan jaio eta orduak pasata ugaldu egin behar dute.Emea sare metaliko batean sartu egin da eta iluntzean tximeleta ar asko bere ondoan biraka jarri dira.Emea bat aukeratu du eta ugalketa prozesuan hasi dira.
GARAPENA:
Ugalketan emea ehundaka arrautxo jartzen ditu eta udaberrian eklosinatzen dute. Arrautzatik ateratzen den larba 0,5g pisatzen dute.Larba hori hazten eta garatzen joaten da eta hosto ugariz elikatzen da.Hilabete batean 4g pisatzen du.Garapen hori 7-10 egun irauten du.Larba bost estadioetatik pasatzen da eta estadio bakoitzak egun bat irauten du.Laugarren egunetik hamargarrenera larba bere kapulua egiten hasten da.Horretarako sedazko hari bat egiten du ahoaren atzeko aldean.Seda hamabost egun irauten du eta hor kristalidan bihurtzen da.Kristalidatik tximeleta berri bat ateratzen da.